ข้าวเย็นหมดแล้ว

นิทานเซน : ข้าวเย็นหมดแล้ว

 ยังมีพระบวชใหม่รูปหนึ่ง เมื่อถึงมื้ออาหารเช้าในวันถัดไปหลังจากครองเพศบรรพชิต เกิดอาการอดรนทนไม่ไหว 

จึงเอ่ยถามคำถามเพื่อหวังให้อาจารย์เซนหลงหยาชี้ทางสว่างให้ ดังนี้
       
       "ท่านอาจารย์ ศิษย์มีข้อสงสัยมากมาย
       ข้อแรก :จิตวิญญาณของคนเราสามารถเป็นอมตะหรือไม่?
       ข้อสอง:ร่างกายของคนเราต้องเสื่อมสลายเสมอไปหรือไม่?
       ข้อสาม:คนเราจำต้องตายแล้วเกิดใหม่แน่หรือ?
       ข้อสี่:หากเราตายแล้วเกิดใหม่ จะสามารถจำเรื่องราวในชาติที่แล้วได้หรือไม่?
       ข้อห้า:เซน จะทำให้เราหลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิดจริงหรือ?..."
       
       จากนั้นศิษย์เซนยังคงถามคำถามต่อเนื่องไปอีกมากมายไม่มีหยุด แต่ขณะที่กำลังจะเอ่ยถามคำถามต่อไป 

กลับถูกขัดจังหวะด้วยประโยคเดียวของอาจารย์เซนหลงหยาว่า "ข้าวเช้าของเจ้า เย็นหมดแล้ว"
       
       ปัญญาเซน: การเอาแต่ฟุ้งซ่านถึงสิ่งที่อยู่ห่างไกลจนละเลยปัจจุบันขณะเป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติธรรม 

เซนเน้นการรักษาจิตปกติ ดำรงสติระลึกรู้อยู่ทุกขณะเวลาในชีวิตประจำวัน 

เพราะเมื่อมีสติแล้ว ย่อมเข้าใจแก่นแท้ของสิ่งทั้งปวงโดยไม่ถูกกิเลสครอบงำ
       
       ที่มา : หนังสือ 《一日一禅》, 东方闻睿 เรียบเรียง, สำนักพิมพ์ 中国电影出版史, 2004.8, ISBN 7-106-02204-7